ಫಜಲ್ ಆಲಿ ಆಯೋಗ 1953

ಫಜಲ್ ಆಲಿ ಆಯೋಗ 1953, states reorganisation commission, fazal ali commission, state reorganisation commission 1953

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಭಾಷೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯವು ರಚನೆಯಾಯಿತು , ಇದರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತಗೊಂಡ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯದ ಭಾಷಾ ಪ್ರೇಮಿಗಳು ತಮಗೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಭಾಷೆ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯ ಮಾಡಿದರು .

ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು 1953 ಡಿಸಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಪುನರ ಆಯೋಗವನ್ನು ಫಜಲ್ ಆಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಕೆ.ಎಂ.ಪಣಿಕ‌ , ಎಚ್.ಎನ್ . ಕುಂಜೂರವರು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ತ್ರಿಸದಸ ಆಯೋಗವನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡಿತು .

ಈ ಆಯೋಗವ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳಸಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿ ಅನೇಕ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ 1955 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 30 ರಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವರದಿ ಅವರ ರಚನಾ ಸಲ್ಲಿಸಿತು .

 

ಫಜಲ್ ಆಲಿ ಆಯೋಗ –

1953 ಈ ಆಯೋಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಫಜಲ್ ಅಲಿ .

ಸದಸ್ಯರು – ಫಣಿಕ್ಕರ್ , ಮತ್ತು ಎಚ್.ಎನ್ . ಕುಂಜ್ರು

ರಾಜ್ಯ ಪುನರ್ ಈ ವರದಿಯ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು

ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಕೆಳಕಂಡ ನಾಲ್ಕು ತತ್ವಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಆಯೋಗವು ಮನವಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು .

1) ಭಾರತ ದೇಶದ ಏಕತೆ , ಸಮಗ್ರತೆ , ಭದ್ರತೆ ರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗೂ ಬಲಿಷ್ಠತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ಬಾರದಂತೆ ರಚಿಸಬೇಕು . ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರಚಿಸಬೇಕು .

2 ) ಭಾಷೆ ಮತ್ತು  ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು  ರಚಿಸಬೇಕು

3 ) ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನ ದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು .

4 ) ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳ ಯಶಸ್ವಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗುವಂತೆ ರಚಿಸಬೇಕು .

ಮೇಲಿನ ಅಂಶಗಳಲ್ಲದೆ , ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ಶಿಫಾರಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು .

ಅಂತಹ ಶಿಫಾರಸ್ಸುಗಳೆಂದರೆ :

1 ) ಆಗ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಎ.ಬಿ , ಸಿ , ಡಿ ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಗದ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬೇಕು .

2 ) ಭಾರತದ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು 16 ರಾಜ್ಯಗಳು ಹಾಗೂ 3 ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿ ರಚಿಸಬೇಕೆಂದರು .  ಫಜಲ್ ಅಲಿ ಆಯೋಗ ನೀಡಿದ ಶಿಫಾರಸ್ಸುಗಳನ್ನುಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು , ಒಪ್ಪಿ ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಬದಲಾವಣೆ ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ 1956 ರಲ್ಲಿ ಏಳನೇ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯ ಪುನರ್‌ರಚನಾ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ನವಂಬರ್ .1 , 1956 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು .

ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಅನ್ವಯ ಎ.ಬಿಸಿ ವರ್ಗದ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಕೆಲವು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿ ನ .1 , 1956 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ 14 ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು 6 ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು  ರಚಿಸಿತು

1956 ರ ನವೆಂಬರ್ 1 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ

ಪ್ರದೇಶಗಳು

ಏಕೀಕರಣದ ನಂತರ ಉದಯವಾದ 14 ರಾಜ್ಯಗಳು

 

1 ) ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ

2 ) ಆಸ್ಸಾಂ

3 ) ಬಿಹಾರ

4 ) ಮುಂಬೈ

5 ) ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರ

6 ) ಕೇರಳ

7 ) ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ

8 ) ಮದ್ರಾಸ್

9 ) ಮೈಸೂರು

10 ) ಒರಿಸ್ಸಾ

11 ) ಪಂಜಾದ

12 ) ರಾಜಸ್ತಾನ

13 ) ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ

14 ) ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ

 ಏಕೀಕರಣದ ನಂತರ ಉದಯವಾದ ಕೇಂದ್ರಾಡಕತ ಪ್ರದೇಶಗಳು

1 ) ದೆಹಲಿ

2 ) ಮಣಿಪುರ

3 ) ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳು

4 ) ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ

5 ) ತ್ರಿಮರ

6 ) ಲಾಕ್‌ಡೈವ್ , ಮಿನಿಕಾಯ್ & ಅಮಿನ್‌ಡಿಎ ದ್ವೀಪಗಳು

1950 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಪುನರ್ ರಜನೆಗೊಂದಾಗ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ

ಜಿಲ್ಲೆಗಳು

1. ಬೆಂಗಳೂರು ,

2. ಬೆಳಗಾವಿ ,

3. ಬಳ್ಳಾರಿ ,

4. ಬೀದರ್ ,

5. ವಿಜಯಪುರ

6. ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ,

7 , ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ,

8. ದ . ಕನ್ನಡ ,

9. ಧಾರವಾಡ ,

10 , ಕಲಬುರಗಿ ,

11 . ಹಾಸನ ,

12. ಕೊಡಗು ,

13 , ಕೋಲಾರ ,

14 , ಮಂಡ್ಯ ,

15. ಮೈಸೂರು ,

16 , ರಾಯಚೂರು ,

17 , ಶಿವಮೊಗ್ಗ ,

18 , ತುಮಕೂರು ,

19 , ಉ . ಕನ್ನಡ

1986 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಆದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು

20 , ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ( ಬೆ . ನಗರದಿಂದ )

1997 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಆದ ಜಿಲ್ಲೆ : –

21. ಬಾಗಲಕೋಟೆ

22 , ಚಾಮರಾಜನಗರ ,

23. ದಾವಣಗೆರೆ ,

24. ಗದಗ

25 ಹಾವೇರಿ ,

26 , ಕೊಪ್ಪಳ

27 , ಉಡುಪಿ

2007 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಆದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು :

28. ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ,

29 , ರಾಮನಗರ ,

2009 ರಲ್ಲಿ ಅದ ಜಿಲ್ಲೆ : –

30. ಯಾದಗಿರಿ ( ಗುಲ್ಬರ್ಗ)