ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳು

 

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳು,kannada sandhigalu,sandhigalu in kannada,sandhigalu,sandhi galu in kannada,sandhigalu kannada grammar,kannada sandhigalu pdf

 

ಸಂಧಿಗಳು

ಎರಡು ಪದಗಳ ನಡುವೆ ಕಾಲ ವಿಳಂಬವಿಲ್ಲದಂತೆ ಮತ್ತು ಆ ಪದಗಳ ಮೊದಲ ಪದದ ಕೊನೆಯಂಶವೂ , ಎರಡನೆಯ ಪದದ ಮೊದಲಂಶವೂ ಅರ್ಥಕ್ಕೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಬಾರದಂತೆ ಸೇರುವುದಕ್ಕೆ ‘ ಸಂಧಿ ‘ ಎಂದು ಕರೆಯುವರು .

ಅಥವಾ ಎರಡು ವರ್ಣಗಳನ್ನು ಕಾಲವಿಳಂಬವಿಲ್ಲದಂತೆ ಉಚ್ಚರಿಸುವುದನ್ನು ಸಂಧಿ ಎನ್ನುವರು .

ಉದಾ : –

ಮನೆ + ಯಿಂದ = ಮನೆಯಿಂದ

ಎ + ಇ = ಯ ಅಕ್ಷರ ಆಗಮವಾಗಿದೆ .

ಮಾತು + ಅನ್ನು = ಮಾತನ್ನು

ಉ + ಅ = ತ ಅಕ್ಷರ ಆಗಮವಾಗಿದೆ .

 ಸಂಧಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧ

1 ) ಸ್ವರ ಸಂಧಿ : ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ಸ್ವರ ಬಂದು ಸಂಧಿಯಾದರೆ ಅದನ್ನು ಸ್ವರಸಂಧಿ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ

2 ) ವ್ಯಂಜನ ಸಂಧಿ : – ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ವ್ಯಂಜನ ಬಂದು ಅಥವಾ ವ್ಯಂಜನದ ಮುಂದೆ ಸಂಧಿಯಾದರೆ ವ್ಯಂಜನ ಸಂಧಿ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಗಳು

ಸ ೦ ಧಿ ಪ್ರಕರಣ ನಡೆಯುವಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಪದಗಳೆರಡು ಕನ್ನಡ ಪದಗಳಾಗಿದ್ದು , ಅಥವಾ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಪದ ಕನ್ನಡ ವಾಗಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿ ಎನ್ನುವರು

ಕನ್ನಡ ಸಂಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಿಧಗಳು

1 ) ಲೋಪ ಸಂಧಿ

ಸ್ವರದ ಮುಂದೆ ಸ್ವರ ಬಂದರೆ ಪೂರ್ವಪದದ ಸ್ವರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತದೆ .

ಸಂಧಿಪದದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗುವುದಕ್ಕೆ ಲೋಪವೆಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ .

ಈ ಸಂಧಿಗೆ ‘ ಲೋಪಸಂಧಿ ‘ ಎನ್ನುವರು .

ಉದಾ : –

ಊರು + ಅಲ್ಲಿ = ಊರಲ್ಲಿ ( ಉ ಕಾರ ಲೋಪ )

1 ) ಊರು + ಅನ್ನು = ಊರನ್ನು

2 ) ಬೇರೊಬ್ಬ = ಬೇರೆ + ಒಬ್ಬ

3 ) ಊರೂರು = ಊರು + ಊರು

4 ) ಮೇಲೆಸೆ = ಮೇಲೆ + ಎಸ

5 ) ಊರೊಳಗೆ = ಊರ + ಒಳಗೆ

6 ) ಹುಚ್ಚೆದ್ದು ಹುಚ್ಚು + ಎದ್ದು

7 ) ನಾವೆಲ್ಲ = ನಾವು + ಎಲ್ಲ

8 ) ಮಾತನ್ನು = ಮಾತು + ಅನು

2 ) ಆಗಮ ಸಂಧಿ

ಸ್ವರಕ್ಕೆ ಸ್ವರವನ್ನು ಸೇರಿಸುವಾಗ ಅರ್ಥ ಕೆಡುವಂತಿದ್ದರೆ , ಅವೆರಡು ಸ್ವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ವರ್ಣ ( ಅಕ್ಷರ ) ವನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕು .

ಹೀಗೆ ಹೊಸದಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಣವನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಸಂಧಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ‘ ಆಗಮ ಸಂಧಿ ‘ ಎನ್ನುವರು

ಉದಾ : –

1 ) ಕೈಯೆತ್ತು = ಕೈ + ಎತ್ತು

2 ) ಈಯಲು = ಈ + ಅಲು

3 ) ಕುಲವನ್ನು = ಕುಲ + ಅನ್ನು

4 ) ಗೋವಿಂದ = ಗೋ + ಇಂದ

ಈ ಸಂಧಿಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ  ಯ್ , ವ್ಯ  ವ್ಯಂಜನಗಳು ಹೊಸದಾಗಿ ಆಗಮವಾಗುತ್ತವೆ .

• ಯಕಾರಾಗಮ

                              ಆ  ಇ  ಈ  ಎ  ಏ  ಐ  ಒ ಸ್ವರಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ವರಗಳು ಬಂದರೆ , ಆ ಎರಡೂ ಸ್ವರಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಕಾರಾಗಮವಾಗುತ್ತದೆ . ಇದು ‘ ಯಕಾರಾಗಮ ಸಂಧಿ ‘

ಉದಾ : –

1 ) ಮುದಿ + ಅಪ್ಪ = ಮುದಿಯಪ್ಪ ( ಇ + ಅ = ಯ್ )

2 ) ಸ್ತ್ರೀ + ಆರು = = ಸ್ತ್ರೀಯರು

3 ) ಕೆರೆ + ಅಲ್ಲಿ = ಕೆರೆಯಲ್ಲಿ

4 ) ಮಳೆ + ಯಿಂದ = ಮಳೆಯಿಂದ

5 ) ಚಳಿ + ಅಲ್ಲಿ = ಚಳಿಯಲ್ಲಿ

6 ) ಗಾಳಿ + ಅನ್ನು ಗಾಳಿಯನ್ನು

7 ) ದೊರೆ + ಎಂದು = ದೊರೆಯೆಂದು

• ‘ವ’ಕಾರಾಗಮ

                        ಉ  ಊ  ಋ  ಓ  ಔ  ಕಾರಗಳ ಮುಂದೆ ಸ್ವರವು ಬಂದರೆ ‘ ವ್ ‘ ವ್ಯಂಜನ ಆಗಮವಾಗುವದು . ‘ ವ ‘ ಕಾರ ಆಗಮವಾಗುವುದು .

ಉದಾ : –

ಕರು + ಅನ್ನು = ಕರುವನ್ನು

ಗುರು + ಅನ್ನು = ಗುರುವನ್ನು

ಗುರು + ಇಗೆ = ಗುರುವಿಗೆ

ಪಿತ್ರು + ಅನ್ನು = ಪಿತ್ರುವನ್ನು ಹೂ + ಇಂದ = ಹೂವಿಂದ

3 ) ಆದೇಶ ಸಂಧಿ

                         ಇದು ಕನ್ನಡದ ವ್ಯಂಜನ ಸಂಧಿ . ಸಂಧಿಯಾಗುವಾಗ ಒಂದು ಅಕ್ಷರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬೇರೊಂದು ಅಕ್ಷರ ಬರುವುದೇ ಆದೇಶ ಸಂಧಿ .

ಇಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಪದದ ಮೊದಲ ವ್ಯಂಜನದ ಬದಲಾಗಿ ಇನ್ನೊಂದು ವ್ಯಂಜನ ಬರುತ್ತದೆ .

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉತ್ತರಪದದ ಮೊದಲಿನ  ಕ್  ತ್  ಪ್ ಗಳಿಗೆ ಗ್  ದ್  ಬ್ ಗಳು ಆದೇಶವಾಗುವುದರಿಂದ , ಈ ಆದೇಶ ಸಂಧಿ ಎನ್ನುವರು .

ಸಂಧಿಯನ್ನು ಕೆಲವು ಕಡೆ ” ಪ ” ಕಾರಕ್ಕೆ ‘ ಚ ‘ ಕಾರ ಈ ಕಾರಕ್ಕೆ ವ ಕಾರ ಆದೇಶವಾಗುತ್ತದೆ .

ಉದಾ : –

1 ) ಕಂಬನಿ = ಕಣ್ + ಪನಿ

2 ) ಮಳೆಗಾಲ – ಮಳೆ + ಕಾಲ

3 ) ಹಳೆಗನ್ನಡ ಮಳೆ ಕನ್ನಡ

4 ) ಬೆಟ್ಟದಾವರೆ ಪಟ್ಟದ + ತಾವರೆ

5 ) ಕಂಗೆಟ್ಟು = ಕಣ್ + ಕಟ್ಟು

6 ) ಅಡಿಗಲ್ಲು = ಆಡಿ + ಕಲ್ಲು

7 ) ಕೆಳದುಟಿ = ಕೆಳ + ತುಟಿ

8 ) ಮನೆಗೆಲಸ = ಮನೆ + ಕೆಲಸ